Stress nhiệt được định nghĩa là một tình trạng gây ra khi cơ thể động vật đang hiện diện trong môi trường có nhiệt độ quá cao, làm cho vật nuôi không duy trì được thân nhiệt ổn định như mức độ thường có trong điều kiện tối ưu. Mùa nắng nóng gia cầm thường ăn kém, sức đề kháng giảm, năng suất thịt, trứng giảm. Đồng thời, các loại dịch bệnh dễ phát sinh, lây lan gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người chăn nuôi.
Ảnh hưởng của stress nhiệt đối với chăn nuôi gia cầm:
Một trong những tác động chính của stress nhiệt là gia cầm giảm ăn: Cảm giác ngon miệng suy giảm dẫn đến không đủ năng lượng chuyển hóa trong cơ thể như protein và carbohydrate, thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể: ảnh hưởng đến sức đề kháng, khả năng tăng trưởng, kích thước, chất lượng trứng, tỷ lệ ấp nở, tăng các chi phí dụng cụ làm mát, thú ý.
Nắng nóng, gà thở bằng miệng do đó đã loại bỏ khả năng lọc bụi, vi khuẩn qua hệ thống hô hấp làm tăng nguy cơ nhiễm vi sinh vật, nhiễm khuẩn.
Chế độ dinh dưỡng: Tăng cường chế độ dinh dưỡng và bổ sung các loại khoáng, vitamin để nâng cao sức đề kháng cho con vật. Pha thêm vitamin C hoặc chất điện giải (electrolytes) vào nước uống cho vật nuôi trong suốt mùa nóng cũng là một giải phápnên thực hiện để giảm bớt stress nhiệt.
Đảm bảo nghiêm ngặt chế độ nước uống đủ và sạch cho gia cầm, những ngày nắng nóng nhu cầu cần nước trong cơ thể con vật là rất lớn nên tăng lượng nước cũng như máng uống, với độ cao máng uống phù hợp với vật nuôi để gia cầm tiếp cận nhanh và đầy đủ nhất. Hàng ngày kiểm tra thường xuyên lượng nước cung cấp và vệ sinh nguồn nước.
Sử dụng nguồn TĂCN để giúp gia cầm hấp thu tốt hơn, trong mùa nắng nóng, chia nhỏ các bữa ăn
Mật độ nuôi: Những ngày nắng nóng cần giãn mật độ nuôi nhốt trong chuồng nuôi đối với gia cầm để tạo sự thông thoáng và cân bằng dưỡng khí trong chuồng nuôi. Mặt khác, điều này rất quan trọng nhằm hạn chế dịch bệnh và các bệnh về hô hấp (mật độ trung bình chăn nuôi gia cầm thịt tốt nhất là 6 – 8 con/m2, gia cầm giống là 3-5 con/m2). Nếu thời tiết quá nóng có thể thả gia cầm ra gốc cây, vườn, sân chơi có bóng mát. Hạn chế tối thiểu sự giao động nhiệt độ chuồng nuôi, dùng nhiệt kế để theo dõi nhiệt độ, độ ẩm chuồng nuôi. Nếu nhiệt độ trên 25 độ có thể sử dụng kèm hệ thống phun nước làm mát
Phòng bệnh: Cần kiểm tra việc tiêm phòng cho đàn gia cầm, trường hợp đến kỳ tiêm phòng phải tiêm phòng ngay để chủ động tạo miễn dịch cho đàn gia cầm. Chú ý kiểm tra đàn gia cầm khỏe mạnh mới tiêm phòng. Thời điểm tiêm phòng tốt nhất là vào sáng sớm và chiều mát để đảm bảo chất lượng vaccine, tránh phản ứng, tạo miễn dịch tốt cho con vật khi tiêm phòng.
Những ngày nắng nóng cần tăng cường hơn việc kiểm tra theo dõi đàn gia cầm. Trường hợp thấy gia cầm có những biểu hiện không bình thường cần tách đàn nhốt riêng để kiểm tra, theo dõi và điều trị. Nếu số lượng nhỏ (một vài con) không thấy biểu hiện lây lan thì áp dụng việc cho uống thuốc trợ sức trợ lực, tạo sự thoáng mát cho con vật, khi trở lại bình thường, con vật khỏe mạnh cho nhập đàn. Trường hợp thấy gia cầm có biểu hiện triệu chứng nặng (khó thở, ho, sốt, ủ rũ, đi lại không bình thường…) có biểu hiện lây lan, cần báo ngay cán bộ thú y cơ sở để có biện pháp can thiệp kịp thời
Con giống và vận chuyển: Lựa chọn con giống ở những cơ sở sản xuất giống có uy tín, đủ điều kiện, không nhập ở những nơi đang có dịch bệnh.
Khi vận chuyển gia cầm trong những ngày nắng nóng nên thực hiện vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát. Nếu vận chuyển đường dài chú ý cho gia cầm nghỉ ngơi hợp lý, vào các thời điểm buổi trưa nên để gia cầm vào nơi mát, bổ sung thức ăn, nước uống cũng như kiểm tra sức khỏe con vật trong quá trình vận chuyển. Nên giãn mật độ nhốt gia cầm trên phương tiện vận chuyển, đồng thời che chắn làm mát cho gia cầm ngay trên phương tiện vận chuyển.
Chuồng trại và hệ thống làm mát: Hàng ngày phải vệ sinh sạch sẽ khu vực chuồng nuôi, khu chăn thả, sân vận động. Khơi thông cống rãnh, phát quang bụi rậm để tránh ruồi muỗi, côn trùng, không để nước đọng và định kỳ phun thuốc sát trùng để hạn chế, ngăn chặn mầm bệnh.
Chủ động che chắn chuồng trại để đảm bảo có độ phủ mát tốt.
Thường xuyên kiểm tra hệ thống làm mát trong chuồng nuôi. Nên lắp đặt các hệ thống báo động tự động để kịp thời giải quyết, khắc phục các sự cố về kỹ thuật xảy ra.
